:جستجو
مراکز قرآنی
منتخبين مراكز قرآني
تفسیر نور
تواشیح
پرتال ثامن الائمه
زمان
 

پنج شنبه 27 مهر 1402

 
 
خلاصه آمار سايت
 
 
 
 
.امام علي (عليه السلام) مي فرمايند : كسي كه مصيبت هاي كوچك را بزرگ بشمارد خدا او را به مصيبت هاي بزرگ مبتلا خواهد كرد .
 
 
 
 

تفسیر موضوعی قرآن کریم

برگرفته شده از کتاب پیام قرآن نوشته آیت الله العظمی مکارم شیرازی


آيه انفاق:


در آيه 274 سوره بقره مى خوانيم: ( اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوالَهُمْ بِاللَّيلِ وَالنَّهارِ سِرّاً وَ عَلانِيَةً فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خوفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ): «كسانى كه اموال خود را شب يا روز، پنهان يا آشكار، انفاق مى كنند، مزدشان نزد پروردگارشان (محفوظ) است; نه ترسى بر آنها است، و نه اندوهگين مى شوند».
بدون شك مفهوم آيه كلّى و جامع است و تشويق به انفاق در راه خدا را در اَشكال مختلف تحسين مى كند; خواه است; آشكارا و خواه پنهان، چه در شب باشد و چه در روز، و به كسانى كه انفاق مى كنند بشارت عظيمى مى دهد كه هم پاداششان را كه نزد پروردگارشان بزرگ است و هم خوف و اندوهى از گذشته و آينده نخواهند داشت; ولى از روايات اسلامى استفاده مى شود كه شاخه مطرح شده درآيه راجع به حضرت على(عليه السلام) است.
زيرا در شأن نزول اين آيه، روايات بسيارى وارد شده كه نشان مى دهد آيه انفاق درباره اميرالمؤمنين(عليه السلام) است.
ابن عبّاس مى گويد: اين آيه درباره على بن ابيطالب(عليه السلام) نازل شد او فقط چهار درهم داشت; درهمى را درشب، و درهمى را در روز، و درهمى را آشكارا، و درهمى را پنهان در راه خدا انفاق كرد. رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمود: «ما حَمَلَكَ عَلى هذا؟ »: «چه چيز تو را بر اين كار واداشت؟»، عرض كرد: «حَمَلَنى عَلَيْها رَجاءَ اَنْ اَسْتَوجِبَ عَلَى اللهِ ماوَعَدَنى »: «انگيزه ام اين بود كه لياقت پاداش پروردگار را كه خدا به من داده است، پيدا كند».
رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمود: «اَلا ذلِكَ لَكَ»: «آگاه باش كه اين وعده درباره تو تحقّق يافت»، در اين هنگام آيه فوق نازل گشت.
اين حديث را حاكم حسكانى در شواهد التنزيل به اضافه هفت حديث ديگر به همين مضمون از طرق مختلف آورده است. (1)
سيوطى در الدّرالمنثور از طرق متعدّد، همين مضمون را از ابن عبّاس نقل مى كند، كه اين آيه درباره على بن ابيطالب(عليه السلام) نازل شده است كه چهار درهم داشت، درهمى را در شب، و درهمى را در روز، و درهمى را در خفا و درهمى را آشكارا انفاق كرد، و به همين مناسبت اين آيه نازل شد. (2)
معنى اين حديث آن است كه حضرت على(عليه السلام) براى جلب خشنودى خداوند از طريق مسأله انفاق از هر درى وارد شد; اوّلا: آنچه در بساط داشت در راه خدا انفاق كرد، ثانياً در شب و در دو حال مختلف (پنهان و آشكار) انفاق كرد، و در روز نيز در دو حالت مختلف (پنهان و آشكار) انفاق نمود; اين ايثار و اخلاص آميخته با اشتياق فراوان براى جلب رضاى خداوند از هر طريق ممكن، مقبول درگاه الهى واقع شد و آيه شريفه نازل گشت.
از كسانى كه روايت فوق را نقل كرده اند، محبّ الدين طبرى در ذخائر العقبى،(3) و سبط بن جوزى در تذكرة(4)، و علامه گنجى در كفاية الطّالب(5)، و مفسّر معروف قرطبى در تفسيرش(6)، و گروهى ديگر اين حديث را ـ به عين همان عبارت يا با تفاوت مختصرى ـ در كتاب هاى خود آورده اند.
شبلنجى در نورالابصار (7) و شيخ سليمان قندوزى در ينابيع المودة (8) نيز آن را ذكر كرده اند.
نويسنده فضائل الخمسه در كتاب خود اين حديث را از گروه ديگرى نيز نقل مى كند از جمله ابن اثير در اسد الغابه (9) و ابن حجر در الصّواعق المحرقه(10) و واحدى در اسباب النّزول. (11)
اين احاديث را با جمله اى از ابن ابى الحديد معتزلى پايان مى دهيم:
او به هنگام برشمردن صفات والاى على(عليه السلام) هنگامى كه به مسأله جود و سخاوت مى رسد، بعد از اشاره به آيات سوره «هَل آتى» مى گويد:
«وَرَوَى الْمُفَسِّرونَ اَنَّهُ لَم يَمْلِكْ اِلاّ اَرْبَعَةَ دَراهِمَ، فَتَصَدَّقَ بِدِرْهَم لَيْلا، وَبِدِرْهَم نَهاراً، وَبِدِرْهَم سِرّاً، وَبِدِرْهَم عَلانِيَةً، فَاَنْزِلَ فيهِ (اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوالَهُمْ ...) »:
«مفسّران نقل كرده اند كه على(عليه السلام) فقط چهار درهم داشت، درهمى را در شب و درهمى را در روز، درهمى پنهانى و درهمى را آشكارا انفاق كرد، و خداوند اين آيه را درباره او نازل فرمود». (12)
اين تعبير نشان مى دهد كه اين فضيلت از فضائل اميرالمؤمنين(عليه السلام) در ميان مفسّران مورد اتفاق يا لااقل مشهور است.



پی نوشتها :

1. شواهد التنزيل، جلد 1، صفحه 109 تا 115.
2. الدّرالمنثور، جلد 1، صفحه 363.
3. ذخائر العقبى، صفحه 88.
4. تذكرة الخواص، صفحه 17.
5. كفاية الطّالب، صفحه 108.
6. تفسير قرطبى، جلد 2، صفحه 1115 (ذيل آيه مورد بحث).
7. نورالابصار، صفحه 105.
8. ينابيع المودّة، صفحه 92.
9. اسدالغابه، جلد 4، صفحه 25.
10. الصواعق المحرقه، صفحه 78.
11. اسباب النزول، صفحه 64 (بنابه نقل فضائل الخمسه جلد 1، صفحه 321 و 322).
12. شرح ابن ابى الحديد، جلد 1، صفحه 21 (ضمن مقدّمه اى كه در شرح حال مولى على(عليه السلام) آورده است).


 
عکس روز
 

 
 
نوا
 

Salavate emam reza

 
 
ورود اعضاء
   
 
اخبار قرآني
 
 
  موسسه فرهنگی قرآن وعترت ثامن‌الائمه علیه السلام در نوزدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن و عترت اصفهان
  حضور پسران ودختران نسیم رحمت در جشن انقلاب و راهپیمایی ۲۲ بهمن ماه سال 1402
  مراسم آیین نمادین زنگ انقلاب به مناسبت دهه فجر
  جشن عبادت دانش آموزان سوم دبستان دخترانه نسیم رحمت
  حضور خادمان امام رضا در دبستان و پیش دبستانی پسرانه نسیم رحمت
  جشن پایان سال تحصیلی نوآموزان پیش دبستانی های موسسه فرهنگی آموزشی نسیم رحمت رضوی
  برگزاری همایش اساتید، مربیان و معلمین موسسه فرهنگی قرآن و عترت ثامن الائمه علیهم السلام و نسیم رحمت رضوی
  برگزاری محفل انس با قرآن کریم در شهر افوس با همکاری مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت ثامن الائمه علیه السلام
  به وقت کلاس رباتیک
  مراسم تجلیل از رتبه اول مسابقات بین المللی کشور کرواسی و رتبه اول مسابقات تلویزیونی کشوری اسراء
 
 
 
میهمانان دانشجویان خردسالان   فارسی العربیة English
كليه حقوق اين سايت مربوط به مؤسسه ثامن الائمه(ع) ميباشد