ایمان به معاد و آرامش جان

اعتقاد به زندگى پس از مرگ نه تنها در تهذیب نفوس و اخلاص قلوب و پرورش اخلاق و پاکى اعمال مؤثّر است، بلکه در بهبود حال انسان در همین زندگى دنیا نیز اثر عمیقى دارد.

مى دانیم مهمترین چیزى که انسان از آن رنج مى برد و شربت زندگى را در کام او ناگوار مى سازد و اعصاب او را درهم مى کوبد، انواع نگرانى ها است که زندگى آدمى را احاطه کرده است.

نگرانى از گذشته و فرصت هاى از دست رفته و زیان هایى که دامنگیر انسان شده، نگرانى از آینده و پایان زندگى و از دست دادن دوستان و بستگان و فرزندان و اموال و ثروت ها و قواى جسم و جان و نگرانى از حوادث گوناگون پیش بینى نشده که همچون طوفانى آرامش زندگى را برهم مى زند.

به همین دلیل دانشمندان آگاه مى گویند: بشر امروز با پیشرفت علم طب و فنون جرّاحى در عین این که بر بسیارى از بیمارى ها فائق شده و حتّى قسمتى را به کلّى ریشه کن ساخته، ولى از بیمارى هاى روانى بیش از گذشته رنج مى برد. لذا آمار اینگونه بیماران روز به روز در حال گسترش است.

تا آنجا که به قول یکى از اساتید معروف جامعه شناسى دانشگاه پرینستون دونالد لایت: تنها در آمریکا در حال حاضر حدود پنج میلیون نفر زندگى مى کنند که در دوران عمرشان لااقل یک بار اقدام به خودکشى کرده اند و با تمام کوشش هایى که از سوى انجمن هاى مبارزه با خودکشى در این زمینه به عمل آمده اثر قابل ملاحظه اى حاصل نشده است. اینها کسانى هستند که به خاطر یأس  و احساس پوچى حیات و تنهایى و بى اعتقادى به زندگى و دلهره و اضطراب و تشویش ناشى از بحران هاى اجتماعى، دست به این کار مى زنند و این امرى نیست که با وسائل فوق قابل علاج باشد.⁽¹⁾

با این که عصر ما از یک جهت عصر راحتى انسان است و ساعات کار نسبت به گذشته کم شده و بارها از دوش انسان برداشته و بر دوش چرخ هاى عظیم کارخانجات افتاده و حتّى در درون خانه ها وسائل برقى کارهاى مشکل و سنگین را بر عهده گرفته، خانه ها مدرن تر و مجهّزتر، وسائل نقلیه بسیار مرتّب تر، سفرهایى که در سابق قطعه اى از «سَقَر» (دوزخ) محسوب مى شد، به صورت یک وسیله مؤثّر تفریحى درآمده و بالأخره انواع وسائل سرگرمى هاى مطبوع و مدرن و سالم، رنگ تازه اى به زندگى او بخشیده است.

با این حال انتظار مى رود انسان عصر ما در آرامش کامل فرو رود و از سلامت کامل جسم و روح برخوردار باشد، ولى به روشنى مى بینیم اضطراب و نگرانى، او را بیش از همیشه رنج مى دهد.

بیماران روانى روز به روز بیشتر، خودکشى در حال گستردگى و پناه بردن به مشروبات الکلى و مواد مخدّر در حال افزایش است.

عامل اصلى این امر عمدتاً احساس پوچى و بى هدف بودن زندگى، احساس نداشتن پناهگاه در مشکلات طاقت فرسا، تصویر وحشتناک از چهره مرگ و بدبینى آزار دهنده و گاه ترس از آینده جهان و آینده زندگى شخصى است. بدون شک ایمان به سراى دیگر و زندگى جاویدان در آن عالم توأم با آرامش و  عدالت مى تواند به این نگرانى ها پایان دهد.

پرفسور یونگ استاد معروف روانکاوى که از دستیاران مشهور فروید است در یکى از سخنان خود مى گوید: دو سوّم بیمارانى که از سراسر جهان به من مراجعه کرده اند افراد با سواد و موفّقى هستند که درد بزرگ یعنى پوچى و بى معنا بودن زندگى آنها را رنج مى دهد. علّت این است که بشر قرن بیستم به خاطر پیشرفت تکنولوژى و کوته نظرى و تعصّب، مذهب را از دست داده و سرگشته در جستجوى روح خویش است و تا مذهبى نیابد آسایش ندارد، چرا که بى مذهبى سبب بى معنا بودن و پوچى زندگى مى شود!⁽²⁾

به قرآن باز مى گردیم و از آن کمک مى گیریم. در سوره یونس آیات 62 و 64 اشاره لطیفى به این معنا مى بینیم، آنجا که مى فرماید: ( أَلاَ إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللهِ لاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ ـ لَهُمُ الْبُشْرَى فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَفِی الاْخِرَةِ): «آگاه باشید! (دوستان و) اولیاى خدا، نه ترسى بر آنها است و نه اندوهگین مى شوند. ـ شادمانى (حقیقى) در زندگى دنیا و در آخرت تنها براى آنها است.»