|
برکت هاي حفظ قرآن کريم
نوشته : محمدي ري شهري
فصل اول قسمت چهارم
4- مقامات معنوی :
از دیدگاه اسلام ، حمل و حفظ قرآن یکی از معیارهای ارزشیابی مقامات معنوی انسان است .
دل کسی که به کلی از نور قرآن خالی است از مقامات معنــوی بهره ای ندارد ، چنین دلی در کلام پیــامبر اسلام ( ص ) به خانه ای ویران تشبیه شده است :
« انّ الَّذی لَََیسَ فی جَــوفِـهِ شَیءٌ مِنَ القُــرآنِ کالبَیتِ الخَــرِبِ »
بی گمان آن که در درونش چیزی از قرآن نیست مانند خانه ی ویران است .
سنن البرمذی : ج5/ ص177 / ح2913
هر چه آشنائی و انس انسان با قرآن افزایش یابد ، قلب او نورانی تر و آبادتر و موقعیت معنوی او افزون تر می گردد ، از این رو پیغمبر اسلام ( ص ) پس از پایان جنگ احد در باره ی معیار برتری شهدا فرمود :
« اُنظُرُوا اَکثَرَهُم جَمعاً لِلقُــرآنِ فَاجعَـلُوهُ امامَ صاحِـبِهِ فِی القَــبرِ »
بنگرید هر یک از آنان که بیش از دیگران قرآن را حفظ دارد ، پیشتر از بقیه در قبر قرار دهید .
کنزالعمال : ج10/ص380/ح29890
عنوانهائی مانند : پرچمداران اسلام ، بزرگان امت اسلامی ، آموزگاران کلام خدا ، کسانی که رحمت و نور الهی آنان را فرا گرفته و عارفان اهل بهشت ، به جایگاه بزرگ معنوی حاملان و حافظان قرآن ، اشاره دارد .
مقامات اهل بهشت با مقیاس آشنائی و شناخت آنان از قرآن سنجیده می شود ، در این باره از پیامبر اسلام (ص ) روایت شده است که می فرماید :
« عَــدَدُ دُرَجِ الجَــنَّۀِ عَـدَدُ آی القُـــرآنِ ، فَــإذا دَخَلَ صاحِبُ القُــرآنِ الجَــنَّۀَ قِیلَ لَهُ : إقرَأ وارقَ لِــکُلِّ آیَۀٍ دَرَجَــۀً ، فَلا تَــکُونُ فَـوقَ حَافِظِ القُــرآنِ دَرَجَــۀٌ »
درجات بهشت ، به عدد آیات قرآن است ، هنگامی که حافظ قرآن وارد بهشت می شود به او گفته می شود بخوان و برای هر آیه ، یک درجه بالا برو ، پس بالاتر از حافظ قرآن درجه ای نیست .
جامع الاحادیث للقمی : ص 100
شکی نیست که مقاماتی که بدان اشارات رفت برای همه ی حاملان و حافظان قرآن نیست ، که در حدیثی از رسول گرامی اسلام ( ص ) آمده است :
« لَیسَ القُــرآنُ بِالتِّـــلاوَۀِ و لا العِــلمُ بِالــرِّوایَۀِ وَ لـکِنَّ القُــرآنِ بِالهِــدایَۀِ وَ العِــلمَ بِالـدّرایَۀِ »
نه قرآن به تلاوت است و نه دانش به روایت ، بلکه قرآن به هدایت است و دانش به فهم و درایت .
کنزالعمال : ج1/ص550/ح2462
و نیز از آن حضرت روایت شده :
« رُبَّ تالِ القُـــرآنِ وَالقُــرآنُ یَلعَنُــهُ »
بسی تلاوت کننده ی قرآن که قرآن لعنتش می کند .
بحارالانوار : ج92/ص184/ح19
بلکه مقاماتی که شرح آن گذشت ویژه ی حافظانی است که عامل به قرآن نیز باشند ، در برخی از روایات به این نکته تصریح شده است ، امام صادق (ع ) می فرمایند :
« اَلحافِظُ لِلقُــرآنِ العَــامِلُ بِهِ مَـعَ السَّــفَـرَۀِ الــکِـرامِ البَــرَرَۀِ »
حافظ قرآن که عامل به آن است با سفیران والامقام نیکوکار است .
الکافی : ج2/ص603/ح2
اما نکته ی قابل توجه این است که اندیشه ی عمل به قرآن نباید انسان را از تلاش برای حفظ این کتاب نورانی باز دارد ، از این رو هنگامی که ابوذر به پیامبر اسلام (ص ) عرض کرد : یا رسول الله ! من می ترسم قرآن را یاد بگیرم و به آن عمل نکنم ؟
آن حضرت در پاسخ فرمود :
« لا یُـعَذِّبُ اللهُ قَــلباً اسکَنَــهُ القُـرآنَ »
خداوند قلبی که قرآن را در آن جای داده است عذاب نمی کند .
جامع الاخبار : ص 130/ح 258
امام علی (ع ) نیز می فرماید :
« اقــرَؤُوا القُــرآنَ وَاستَـظهَروُهُ فَــاِنَّ اللهَ تَعَالی لا یُـعَذِّبُ قَــلباً وَعاهُ القُــرآنُ »
قرآن بخوانید و حفظش کنید که خداوند متعال ، قلبی که قرآن کریم ، آن را فرا گرفته است عذاب نمی کند .
جامع الاخبار : ص 115/ ح 205
بی تردید مقصود این روایات این نیست که از برکردن قرآن ، بدون عمل به آن ، مانع کیفر الهی می گردد بلکه اشاره به این است که حفظ قرآن سبب توفیق عمل به آن نیز می گردد ، بنا بر این نباید کسی با این بهانه که می ترسم قرآن را حفظ کنم ولی بدان عمل نکنم ، خود را از برکتهای حفظ قرآن محروم بدارد .
پایان قسمت چهارم
|