تفسير موضوعي قرآن كريم
برگرفته شده از کتاب پيام قرآن نوشته آيت الله العظمي مکارم شيرازي
پذیرائى کنندگان
در میهمانى ها براى تکمیل پذیرائى و احترام از میهمان ها فرد یا افراد محترمى حضور دارند که میهمان ها را دعوت به استفاده از غذا و نوشابه و سایر وسائل پذیرائى مى کنند، و غالباً غیر از خدمتکارانند، و این خود احترام مضاعفى است که به میهمانى لطف و شکوه خاصّى مى بخشد و احترام میهمان ها را بیشتر مى کند.
از آیات قرآن استفاده مى شود که این معنا در مورد بهشتیان (از سوى فرشتگان و خازنان بهشت) انجام مى گیرد، و آنها بهشتیان را تعارف به بهره گیرى از نعمت هاى بهشت مى کنند.
در آیه 19 سوره طور بى آنکه بگوید گوینده این سخن کیست بهشتیان را مخاطب ساخته مى فرماید: کُلُوا وَ اشْرَبُوا هنیئاً لَکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ: «بخورید و بنوشید گوارا، در برابر اعمال (صالحى) که انجام مى دادید».
عین این تعبیر در آیه 43 سوره مرسلات نیز آمده است.
آیا گوینده این سخن خداست که به عنوان احترام و اکرام و عنایت و لطف خاص این چنین به بهشتیان تعارف مى کند؟ یا خازنان و فرشتگان بهشتند؟ در هر حال بى شک همه نعمت هاى بهشتى گوارا است، اما اینکه به آنها گفته شود «گوارا باد بر شما» خود لطف و گوارائى دیگرى به آن نعمت ها مى بخشد.
شبیه همین تعبیر با تفاوت مختصرى در آیه 24 سوره حاقّه آمده: کُلُوا وَ اَشْربُوا هَنیئاً بِما اَسْلَفْتُمْ فی الایَّامِ الْخالِیَةِ: «بخورید و بنوشید گوارا، در برابر اعمال (نیکى) که در ایام پیشین انجام دادید.(1)
باز در اینجا به گوینده سخن اشاره اى نشده است، و مطلب همان گونه است که در آیه قبل گفته شد.
پی نوشت:
(1). در اینکه «هَنیئاً» در این آیات چه محلّى از اعراب دارد؟ گفتگو است، بعضى آن را وصف به جاى «مفعول مطلق» مى دانند، و در تقدیر چنین است کُلُوا اَکْلا هَنیئاً، و بعضى آن را وصف «مفعول به» شمرده اند و در معنا چنین است: کُلُوا وَ اشْرَبُوا مَاْکوْلا وَ مَشْروُباً هَنیئاً، و در واقع گوارا همان مأکول و مشروب است، و در هر حال منظور از گوارا بودن غذا و نوشیدنى آن است که هیچ اثر سوئى در انسان نگذارد بلکه براحتى جذب بدن شود.
|