سایت آموزشی قرآن کریم-ميهمانان-امام هادی (علیه السلام)


	سخنان گهربار امام هادي (عليه السلام)
	1- المَقادرُ تُریکَ ما لَم یخطُر بِبالِکَ تقدیر چیزهایی را به تو نشان دهد که خیالش را هم نمی‌کردی. اعلام الدین، ص 311
	2- راکِبُ الحَرونِ اسیرُ نَفسِهِ وَالجاهِلُ اسیرُ لِسانِهِ سوار بر مرکب چموش، کسی است که اسیر نفس خویش است و نابخرد کسی است که اسیر زبان خود باشد. اعلام الدین، ص 311
	3- النّاسُ فِی الدنیا بالاَموالِ، وَ فِی الاخِرۀِ بالاَعمالِ مردم در دنیا با اموالشان و در آخرت با کردارشان سنجیده می‌شوند. الدرّۀ الباهرۀ، ص 311
	4- الحَسَدُ ما حِقُ الحَسَناتِ، و الزَّهوُ جالِبُ المَقتِ و العُجبُ صادِفٌ عن طَلَبِ العِلمِ داعٍ اِلَی التَّخَـمُّطِ فی الجَهلِ وَالبُخلُ اَذَمُّ الاَخلاقِ وَالطَّمَعُ سَجِیَّةٌ سَیِّئَةٌ حسادت نابود کننده‌ی نیکی‌هاست و خود بزرگ بینی نفرت و دشمنی می‌آورد، خود شیفتگی از جستجوی دانش باز می‌دارد و موجب پرخاشگری نابخردانه است، بخل نکوهیده‌ترین اخلاق است و آزمندی خوی زشتی است. الدرّۀ الباهرۀ، ص 43
	5- ما استراحَ ذو الحِرصِ حریص راحتی ندارد. مقصد الراغب، ص 174
	6- اذکُر حَسَراتِ التَّفریطِ تَلَذَّ تَـقدیمَ الحَزمِ حسرتهای حاصل از کوتاهی کردن را به یاد آر، تا از پیش انداختن دوراندیشی لذت ببری. اعلام الدین، ص 311
	7- مَنْ أنِسَ بِاللّهِ اسْتَوحَشَ مِنَ النّاسِ، وَعَلامَةُ الاُْنْسِ بِاللّهِ الْوَحْشَةُ مِنَ النّاسِ كسي كه با خداوند متعال مونس باشد و او را أنيس خود بداند، از مردم احساس وحشت مي‌كند. و علامت و نشانه أنس با خداوند وحشت از مردم است. عُدّة الداعي، ص 208
	8- السَّهَرَ أُلَذُّ الْمَنامِ، وَ الْجُوعُ يَزيدُ في طيبِ الطَّعامِ شب زنده داري، خواب بعد از آن را لذيذ مي‌گرداند; و گرسنگي در خوشمزگي طعام مي‌افزايد. بحارالانوار، ج 84، ص 172
	9- لا تَطْلُبِ الصَّفا مِمَّنْ كَدِرْتَ عَلَيْهِ، وَلاَ النُّصْحَ مِمَّنْ صَرَفْتَ سُوءَ ظَنِّكَ إلَيْهِ، فَإنَّما قَلْبُ غَيْرِكَ كَقَلْبِكَ لَهُ از كسي كه نسبت به او كدورت داري، صميّميت و محبّت مجوي. همچنين از كسي كه نسبت به او بدگمان هستي، نصيحت و موعظه طلب نكن، چون كه ديدگاه و افكار ديگران نسبت به تو همانند قلب خودت نسبت به آن‌ها مي‌باشد. بحار الأنوار، ج 75، ص 369، ح 4
	10- الْهَزْلُ فكاهَةُ السُّفَهاءِ، وَ صَناعَةُ الْجُهّالِ مسخره كردن و شوخي از بي خردي است و كار انسان‌هاي نادان مي‌باشد. الدرّة الباهرة، ص 42
	11- الدُّنْيا سُوقٌ رَبِحَ فيها قَوْمٌ وَ خَسِرَ آخَرُونَ دنيا همانند بازاري است كه عدّه اي در آن سود مي‌برند و عدّه‌اي ديگر ضرر و خسارت متحمّل مي‌شوند. أعيان الشّيعة، ج 2، ص 39
	12- مُخالَطَةُ الاْشْرارِ تَدُلُّ عَلي شِرارِ مَنْ يُخالِطُهُمْ همنشين شدن و معاشرت با افراد شرور نشانه پستي و شرارت تو خواهد بود. مستدرك الوسائل، ج 12، ص 308، ح 14162
	13- اِنّ اللّهَ جَعَلَ الدّنيا دارَ بَلْوي وَالاْخِرَةَ دارَ عُقْبي، وَ جَعَلَ بَلْوي الدّنيا لِثوابِ الاْخِرَةِ سَبَباً وَ ثَوابَ الاْخِرَةِ مِنْ بَلْوَي الدّنيا عِوَضاً همانا خداوند، دنيا را جايگاه بلاها و امتحانات و مشكلات قرار داد; و آخرت را جايگاه نتيجه‌گيري زحمات، پس بلاها و زحمات و سختي‌هاي دنيا را وسيله رسيدن به مقامات آخرت قرار داد و اجر و پاداش زحمات دنيا را در آخرت عطا مي‌فرمايد. تحف العقول، ص 358
	14- قالَ: سَألْتُهُ عَنِ الْحِلْمِ؟ فَقالَ (عليه السلام): هُوَ أنْ تَمْلِكَ نَفْسَكَ وَ تَكْظِمَ غَيْظَكَ، وَ لا يَكُونَ ذلَكَ إلاّ مَعَ الْقُدْرَةِ يكي از اصحاب از امام هادي (عليه السلام) پيرامون معناي حِلم و بردباري سؤال نمود؟ حضرت در پاسخ فرمود: اين كه در هر حال مالك نَفْس خود باشي و خشم خود را فرو بري و آن را خاموش نمائي و اين تحمّل و بردباري در حالي باشد كه توان مقابله با شخصي را داشته باشي. مستدرك الوسائل، ج 2، ص 304، ح 17
	15- الاِْمامُ بَعْدي الْحَسَنِ، وَ بَعْدَهُ ابْنُهُ الْقائِمُ الَّذي يَمْلاَُ الاَْرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً امام و خليفه بعد از من (فرزندم) حسن; و بعد او فرزندش قائم (عليه السلام) مي‌باشد كه زمين را پر از عدل و داد مي‌نمايد، همان طوري كه پر از ظلم و ستم گشته باشد. بحارالأنوار، ج 50، ص 239، ح 4
	16- الْعُجْبُ صارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ، داع إلي الْغَمْطِ وَ الْجَهْلِ خودبيني و غرور، انسان را از تحصيل علوم باز مي‌دارد و به سمت حقارت و ناداني مي‌كشاند. بحارالأنوار، ج 75، ص 369
	17- الْغَضَبُ عَلي مَنْ لا تَمْلِكُ عَجْزٌ، وَ عَلي مَنْ تَمْلِكُ لُؤْمٌ غضب و تندي در مقابل آن كسي كه توان مقابله با او را نداري، علامت عجز و ناتواني است، ولي در مقابل كسي كه توان مقابله و رو در روئي او را داري علامت پستي و رذالت است. مستدرك الوسائل، ج 12، ص 11، ح 13376
	18- يَاْتي عَلماءُ شيعَتِنا الْقَوّامُونَ بِضُعَفاءِ مُحِبّينا وَ أهْلِ وِلايَتِنا يَوْمَ الْقِيامَةِ، وَالاْنْوارُ تَسْطَعُ مِنْ تيجانِهِمْ علماء و دانشمنداني كه به فرياد دوستان و پيروان ما برسند و از آن‌ها رفع مشكل نمايند، روز قيامت در حالي محشور مي‌شوند كه تاج درخشاني بر سر دارند و نور از آن‌ها مي‌درخشد. بحارالأنوار، ج 2، ص 6
	19- لِبَعْضِ قَهارِمَتِهِ: اسْتَكْثِرُوا لَنا مِنَ الْباذِنْجانِ، فَإنَّهُ حارٌّ في وَقْتِ الْحَرارَةِ، بارِدٌ في وَقْتِ الْبُرُودَةِ، مُعْتَدِلٌ فِي الاْوقاتِ كُلِّها، جَيِّدٌ عَلي كلِّ حال امام هادي (عليه السلام) به بعضي از غلامان خود فرمود: بيشتر براي ما بادمجان پخت نمائيد كه در فصل گرما، گرم و در فصل سرما، سرد است; و در تمام دوران سال معتدل مي‌باشد و در هر حال مفيد است. الكافي، ج 6، ص 373، ح 2
	20- التَّسْريحُ بِمِشْطِ الْعاجِ يُنْبُتُ الشَّعْرَ فِي الرَّأسِ، وَ يَطْرُدُ الدُّودَ مِنَ الدِّماغِ، وَ يُطْفِيءُ الْمِرارَ، وَ يَتَّقِي اللِّثةَ وَ الْعَمُورَ شانه كردن موها به وسيله شانه عاج، سبب روئيدن و افزايش مو مي‌باشد، همچنين سبب نابودي كرم‌هاي درون سر و مُخ خواهد شد و موجب سلامتي فكّ و لثه‌ها مي‌گردد. بحارالأنوار، ج 73، ص 115، ح 16
	21- اُذكُرْ مَصْرَعَكَ بَيْنَ يَدَي أهْلِكَ لا طَبيبٌ يَمْنَعُكَ، وَ لا حَبيبٌ يَنْفَعُكَ بياد آور و فراموش نكن آن حالت و موقعي را كه در ميان جمع اعضاء خانواده و آشنايان قرار مي‌گيري و لحظات آخر عمرت سپري مي‌شود و هيچ دوستي نمي‌تواند تو را از آن حالت نجات دهد. أعلام الدّين، ص 311
	22- إنَّ الْحَرامَ لا يَنْمي، وَإنْ نَمي لا يُبارَكُ فيهِ، وَ ما أَنْفَقَهُ لَمْ يُؤْجَرْ عَلَيْهِ، وَ ما خَلَّفَهُ كانَ زادَهُ إلَي النّارِ همانا حرام، رشد و نموّ ندارد و اگر هم احياناً رشد كند و زياد شود بركتي نخواهد داشت و با خوشي مصرف نمي‌گردد. و آنچه را از اموال حرام انفاق و كمك كرده باشد أجر و پاداشي برايش نيست و هر مقداري كه براي بعد از خود به هر عنوان باقي گذارد معاقب مي‌گردد. الكافي، ج 5، ص 125، ح 7
	23- اَلْحِكْمَةُ لا تَنْجَعُ فِي الطِّباعِ الْفاسِدَةِ حكمت اثري در دل‌ها و قلب‌هاي فاسد نمي‌گذارد. نزهة النّاظر و تنبيه الخاطر، ص 141، ح 23
	24- مَنْ رَضِي عَنْ نَفْسِهِ كَثُرَ السّاخِطُونَ عَلَيْهِ هر كه از خود راضي باشد بدگويان او زياد خواهند شد. بحارالأنوار، ج 69، ص 316، ح 24
	25- اَلْمُصيبَةُ لِلصّابِرِ واحِدَةٌ وَ لِلْجازِعِ اِثْنَتان مصيبتي كه بر كسي وارد شود و صبر و تحمّل نمايد، تنها يك ناراحتي است، ولي چنانچه فرياد بزند و جزع كند دو ناراحتي خواهد داشت. بحارالأنوار، ج 75، ص 369
	26- مَنِ اتَّقىَ اللهَ یُتَّقى، وَمَنْ أطاعَ اللّهَ یُطاعُ، وَ مَنْ أطاعَ الْخالِقَ لَمْ یُبالِ سَخَطَ الْمَخْلُوقینَ، وَمَنْ أسْخَطَ الْخالِقَ فَقَمِنٌ أنْ یَحِلَّ بِهِ سَخَطُ الْمَخْلُوقینَ كسى كه تقوى الهى را رعایت نماید و مطیع احكام و مقرّرات الهى باشد، دیگران مطیع او مى‌شوند و هر شخصى كه اطاعت از خالق نماید، باكى از دشمنى و عداوت انسان‌ها نخواهد داشت; و چنانچه خداى متعال را با معصیت و نافرمانى خود به غضب در آورد، پس سزاوار است كه مورد خشم و دشمنى انسان‌ها قرار گیرد. بحارالأنوار، ج 50، ص 177، ح 56
	27- اَلتَّواضُعُ أنْ تُعْطَيَ النّاسَ ما تُحِبُّ أنْ تُعْطاهُ تواضع و فروتني چنان است كه با مردم چنان كني كه دوست داري با تو آن كنند. محجّة البيضاء، ج 5، ص 225
	28- مَنْ هانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ فَلا تَأمَنْ شَرَّهُ هركس به خويشتن إهانت كند و كنترل نفس نداشته باشد خود را از شرّ او در أمان ندان. تحف العقول، ص 383
	29- اِنّ اللّهَ هُوَ الْمُثيبُ وَالْمُعاقِبُ وَالْمُجازي بِالاَْعْمالِ عاجِلاً وَ آجِلاً همانا تنها كسي كه ثواب مي‌دهد و عِقاب مي‌كند و كارها را در همان لحظه يا در آينده پاداش مي‌دهد، خداوند خواهد بود. بحارالأنوار، ج 59، ص 2
	30- عَنْ یَعْقُوبِ بْنِ السِّكیتْ، قالَ: سَألْتُ أبَاالْحَسَنِ الْهادی (علیه السلام): ما بالُ الْقُرْآنِ لا یَزْدادُ عَلَى النَّشْرِ وَالدَّرْسِ إلاّ غَضاضَة؟ قالَ (علیه السلام): إنَّ اللّهَ تَعالى لَمْ یَجْعَلْهُ لِزَمان دُونَ زَمان، وَلا لِناس دُونَ ناس، فَهُوَ فى كُلِّ زَمان جَدیدٌ وَ عِنْدَ كُلِّ كُلِّ قَوْم غَضٌّ إلى یَوْمِ الْقِیامَةِ یكى از اصحاب حضرت به نام ابن سِكیّت گوید: از امام هادى (علیه السلام) سؤال كردم: چرا قرآن با مرور زمان و زیاد خواندن و تكرار، كهنه و مندرس نمى‌شود، بلكه همیشه حالتى تازه و جدید در آن وجود دارد؟ امام (علیه السلام) فرمود: چون كه خداوند متعال قرآن را براى زمان خاصّى و یا طایفه‌اى مخصوص قرار نداده است، بلكه براى تمام دوران‌ها و تمامى اقشار مردم فرستاده است، به همین جهت همیشه حالت جدید و تازه‌اى دارد و براى جوامع بشرى تا روز قیامت قابل عمل و اجراء مى‌باشد. أمالى شیخ طوسى: ج 2، ص 580، ح 8