:جستجو
مراکز قرآنی
منتخبين مراكز قرآني
تفسیر نور
تواشیح
پرتال ثامن الائمه
زمان
 

جمعه 14 مهر 1402

 
 
خلاصه آمار سايت
 
 
 
 
.امام علي (عليه السلام) مي فرمايند : جه بسا كساني كه با ستايش ديگران فريب خوردند .
 
 
 
 

تفسیر موضوعی قرآن کریم

برگرفته شده از کتاب پیام قرآن نوشته آیت الله العظمی مکارم شیرازی

باز هم قرآن و جوّ زمين

در آيه 25 سوره انعام مى خوانيم: «فَمَنْ يُرِدِ اللهُ أَنْ يَهدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلاِْسْلاَمِ وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِى السَّمَاءِ كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ»: «آن كس را كه خدا بخواهد هدايت كند، سينه اش را براى (پذيرش) اسلام، گشاده مى سازد، و آن كس را كه (بخاطر اعمال خلافش) بخواهد گمراه سازد، سينه اش را آنچنان تنگ مى كند كه گويا مى خواهد به آسمان بالا برود، اين گونه خداوند پليدى را بر افرادى كه ايمان نمى آورند قرار مى دهد».
چه رابطه اى در ميان صعود به آسمان و تنگى سينه است؟
اين سؤالى است كه مفسران پيشين، پاسخ دقيقى براى آن ذكر نكرده اند.
بسيارى گفته اند منظور اين است همان گونه كه صعود به آسمان كار مشكل يا غير ممكنى شمرده مى شود ايمان آوردن براى كافران لجوج و جاهل متعصّب نيز چنين است(1) در حالى كه كار مشكل و محال در روى زمين فراوان است و نيازى به تشبيه ندارد. به علاوه اين تفسير نياز به تقدير دارد، و آن اين كه ايمان آوردن همانند صعود به آسمان است، در حالى كه قرآن مى گويد: «سينه اش را آنچنان تنگ مى كند كه گويا مى خواهد به آسمان بالا برود».
گاه گفته اند منظور اين است كه اين گروه از كفار از ايمان دور مى شوند مانند كسى كه از كره زمين دور مى شود و به آسمان مى رود.(2)
عدم تناسب اين تفسير با محتواى آيه نيز چندان پوشيده نيست.
امّا با توجّه به اكتشافات اخير، آيه فوق تفسير ديگرى دارد كه از هر جهت مناسب است، توضيح اين كه امروزه ثابت شده كه هواى اطراف كره زمين در نقاط مجاور سطح زمين كاملا فشرده و براى تنفس انسان مناسب است، زيرا اكسيژن كافى دارد و هر قدر از سطح زمين دور شويم، هوا رقيق تر مى شود بطورى كه مثلاً در ده كيلومترى بالاى زمين، تنفس كردن بدون ماسك اكسيژن، براى انسان بسيار مشكل است و حالت تنگى نفس فوق العاده اى به او دست مى دهد و هر چه بالاتر رود اين تنگى نفس بيشتر مى شود و به جايى مى رسد كه بر اثر كمبود اكسيژن بيهوش مى گردد، بنابراين رابطه نزديكى در ميان تنگى سينه و صعود به آسمان وجود دارد، و اين حقيقتى است كه در آن روز بر هيچ كس روشن نبود(3) ولى امروزه بر همه ما واضح است و بارها هنگام سوار شدن هواپيما، اين سخن را از مهمانداران هواپيما شنيده ايم كه هواى داخل هواپيما با سيستم خاصى تنظيم مى شود و اگر اختلالى در آن رخ دهد بايد از ماسك اكسيژن استفاده كرد تا هواپيما به سرعت خود را به طبقات پايين جو كه فشرده تر است برساند.
ضمناً رابطه اين معنا با تفسير آيه روشن است و در واقع از قبيل تشبيه معقول به محسوس است، زيرا جمود فكرى و تعصّب و لجاجت و تنگ نظرى گمراهان لجوج را در پذيرش اسلام، تشبيه به تنگى نفس حاصل از كمبود اكسيژن براى كسى كه به آسمان صعود مى كند كرده است.
اين بحث را با گفتارى از مراغى در تفسير اين آيه به پايان مى بريم، او مى گويد: «خداوندا! منزهى تو، قرآن كريمت مسأله اى را بيان كرده كه سرّ آن را بشر نمى دانست و هرگز به كنه آن نرسيده بود تا اين كه حدود چهارده قرن گذشت، و فن پرواز در آسمان پيشرفت نمود، و خلبانان، با تجربه هاى خود صدق آنچه در كتاب تو نازل شده است دريافتند و علوم طبيعى ثابت كرد كه فشار جو در طبقات مختلف هوا، متفاوت است، و امروزه معلوم شده كه در طبقات بالا، هوا رقيق تر است، و هر قدر انسان به طبقه بالاترى برود احساس نياز بيشترى به هوا و تنگى نفس مى كند، چرا كه اكسيژن هوا كه مورد نياز او است در آنجا كمتر است، تا آنجا كه گاهى نياز به استفاده از تجهيزات تنفس پيدا مى كنند تا آنها را براى پرواز به آن طبقات كمك كند. تفسير اين آيات و مانند آن در توان مفسران گذشته نبوده، چرا كه از اسرار آن آگاه نبودند، و در پرتو اكتشافات جديد و پيشرفت علوم، حقيقت محتواى آنها براى ما ثابت شده است و اين جا بايد گفت كه دين و علم دو برادر صميمى هستند، كه از يك ريشه پرورش يافته اند. آرى! هر قدر علم پيشرفت كند، مسائلى را براى ما روشن مى سازد كه بر علماء و مفسران گذشته مخفى بوده است.(4)



پی نوشتها:

1. مجمع البيان، روح البيان، قرطبى و تفاسير ديگر، ذيل آيه مورد بحث.
2. روح البيان، جلد 3، صفحه 1.
3. درست است كه هنگام بالا رفتن از كوه، گاه انسان گرفتار تنگى نفس مى شود و اين معنا از قديم الايام واضح بوده ولى اين به خاطر فعاليت شديد بدنى است و لذا در جاده صاف به هنگام دويدن نيز اين حالت دست مى دهد قرآن مى گويد: تنگى سينه به خاطر صعود به آسمان پيدا مى شود، نه به خاطر فعاليت شديد بدن.
4. تفسير مراغى، جلد 8، صفحه 25.



 
عکس روز
 

 
 
نوا
 

Salavate emam reza

 
 
ورود اعضاء
   
 
اخبار قرآني
 
 
  حضور پسران ودختران نسیم رحمت در جشن انقلاب و راهپیمایی ۲۲ بهمن ماه سال 1402
  مراسم آیین نمادین زنگ انقلاب به مناسبت دهه فجر
  جشن عبادت دانش آموزان سوم دبستان دخترانه نسیم رحمت
  حضور خادمان امام رضا در دبستان و پیش دبستانی پسرانه نسیم رحمت
  جشن پایان سال تحصیلی نوآموزان پیش دبستانی های موسسه فرهنگی آموزشی نسیم رحمت رضوی
  برگزاری همایش اساتید، مربیان و معلمین موسسه فرهنگی قرآن و عترت ثامن الائمه علیهم السلام و نسیم رحمت رضوی
  برگزاری محفل انس با قرآن کریم در شهر افوس با همکاری مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت ثامن الائمه علیه السلام
  به وقت کلاس رباتیک
  مراسم تجلیل از رتبه اول مسابقات بین المللی کشور کرواسی و رتبه اول مسابقات تلویزیونی کشوری اسراء
  جلسه هم اندیشی مدیران شعب و مدارس مؤسسه فرهنگی قرآن و اهلبیت ثامن الائمه علیهم السلام
 
 
 
میهمانان دانشجویان خردسالان   فارسی العربیة English
كليه حقوق اين سايت مربوط به مؤسسه ثامن الائمه(ع) ميباشد